Hoxe, as mulleres de querENDO saímos xuntas á rúa, sen faltar á nosa data anual de encontro e de sororidade con todas as mulleres con endometriose do mundo, no día en que se celebra a Marcha Mundial pola Endometriose, para poñer voz a unha de cada dez mulleres ás que a dor da regra non lles permite facer unha vida normal.
Unhas 60.000 galegas padecemos endometriose, unha doenza que controla ás nosas vidas ata o punto de impedirnos ir á escola, ao traballo, facer plans coas amizades, colaborar nas tarefas domésticas, sempre coa mesma frase nos beizos: “Non podo, baixoume a regra” ou “Non contedes comigo, ese día baixaráme a regra”. E así, controla o noso calendario sen resistencia, ante unhas mulleres cansas de estar cansas, de seren incomprendidas na contorna laboral ou académica, e mesmo no propio fogar.
Convivimos coa fatiga crónica e coa dor. Unha dor física, continua, esgotadora, que acaba por furar a nosa alma e as ganas de todo, ata de vivir. A endometriose non mata -normalmente- pero quita as ganas de vivir. Chámanlle doenza benigna porque a pesares de comportarse coma o cancro, de alimentarse das propias hormonas e células do corpo e estenderse e penetrar nos distintos órganos, non é mortal, non directamente. Só vai minando, como a auga na rocha, coma unha lenta pero constante tortura, as nosas ganas, a nosa enerxía, a nosa vontade, a nosa alegría…
Porén, as mulleres con endometriose loitamos, xa que non nos mata, fainos máis fortes. E aquí estamos, en pé, berrando na rúa polos nosos dereitos, porque:
- Temos dereito a unha SANIDADE PÚBLICA e de calidade. Basta de desmantelar o que é de todas e todos, o que sustentamos entre todas, para enriquecer a uns poucos.
- Temos dereito a unha atención adecuada, en tempo e forma, da nosa doenza. O retraso medio para obter un diganóstico de endometriose é de 8 anos. Para entón, as lesións adoitan levarnos ao quirófano. Basta de darnos tratamento sen ter un diagnóstico! As baixas por dor da regra non serven de nada se seguimos ocultando a orixe do problema, se seguimos invisibilizando a endometriose!
- Temos dereito a que nos fagan as probas diagnósticas necesarias, na mesma medida que se realizan aos homes, en lugar de que se nos derive aos profesionais da saúde mental sen facernos unha triste exploración, só polo feito de ser mulleres. Basta de nesgos na Medicina!
- Temos dereito a que se estableza un protocolo específico, máis áxil, para a derivación ás unidades de fertilidade, así como a opción de conxelar os nosos ovocitos dentro do sistema público de saúde. O 50% das mulleres con endometriose temos problemas de fertilidade, pero para cando se nos deriva somos demasiado maiores e/ou temos unha calidade ovárica deficiente, posto que e o retraso diagnóstico medio é de 8 anos! Basta de que se nos culpabilice e se nos trate só como envases de novas criaturas, como se só tiveramos valor cando somos nais e non mereceramos atención á nosa saúde como persoas e como mulleres! A Lei de natalidade de Galicia é papel mollado para nós. Se a administración quere fomentar a natalidade en Galicia, que atenda ás mulleres con endometriose que desexan ser nais cun protocolo digno e eficiente!
- Temos dereito a un protocolo de atención adecuado. Esiximos que se apliquen as recomendacións do Ministerio de Sanidade de 2013, revisadas en 2020, e que se creen unidades multidisciplinares formadas por todos os e as profesionais que riquire unha doenza sistemática coma esta, que afecta a todo o corpo: persoal de xinecoloxía especializado en endometriose, de radioloxía, de cirurxía, de enfermaría, de fisioterapia, de psicoloxía, uroloxía, endocrinoloxía, dixestivo, etc.
- Temos dereito á derivación e a unha segunda opinión médica. En Galicia non existen as unidades multidisciplinares e a formación do persoal sanitario é deficiente, a pesar dos pequenos avances que se están producindo e que desde querENDO celebramos. Segundo puidemos saber, o número de solicitudes desta formación entre o persoal sanitario é 5 veces maior có número de prazas que se ofrecen nos cursos organizados polo Sergas. Con persoal pouco formado e sen protocolo adecuado de atención esiximos a derivación a outras comunidades autónomas mentres non se implemente en Galicia este protocolo. E a pesar de que a actual lexislación só inclúe o dereito á segunda opinión médica para as doenzas neoplásicas malignas, enfermidades neurolóxicas inflamatorias e dexenerativas invalidantes e ás enfermidades raras, a endometriose comparte características con estas doenzas en canto á súa progresividade, a súa capacidade inflamatoria e que é, tamén, profundamente invalidante. Doutra banda, está invisibilizada tanto ou máis ca moitas enfermidades raras.
- Temos dereito a que se investigue sobre a nosa doenza e a que se destinen fondos públicos para a endometriose. Basta de que se nos trate como doentes de 2ª, cando estamos a falar dunha enfermidade que afecta a tantas persoas como as que sofren párkinson, diabetes, asma e SIDA, xuntas!!
- Temos dereito a que os nosos tratamentos entren na carteira de financiación do Ministerio. Todos eles. Algunhas precisamos unha pílula anticonceptiva, outras unha inxección que nos retire a menstruación, outras precisamos rehabilitación de chan pélvico, e outras unha crema analxéxica ou antiinflamatoria. Basta de discriminar ás doentes con endometriose e de decidir por nós cales dos nosos tratamentos son imprescindibles e cales supérfluos.
As mulleres de quereENDO estamos hoxe na rúa preocupadas pola nosa sanidade pública. Aproveitamos para agradecer ao persoal sanitario o seu apoio e pedirlles que resistan, a pesares do mal trato que están a recibir da administración. Contade con nós para todo aquilo no que poidamos sumar forzas.
E grazas a vós, a todas as pesoas que hoxe nos acompañades e ás que hoxe non podedes estar aquí, pero que sempre estades. Ás nosas familias, parellas, compañeiras e compañeiros de traballo, amizades… Sen vós nada disto sería posible porque é por vós que a endometriose non pode -nin poderá- con nós. Por iso, unha vez máis, levantemos as mans pola endometriose!!